Walka z COVID-19 na kredyt. Powstanie nowy fundusz

Rząd uruchomi kolejny fundusz, który ma wspomóc samorządy. Do jego startu niezbędne jest kolejne zadłużenie przy ominięciu konstytucyjnych limitów długu państwa. Ekonomista zwraca uwagę, że o tym, do kogo popłyną pieniądze, zdecyduje premier Mateusz Morawiecki.

Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych ma wspomóc samorządy. Na zdjęciu premier Mateusz Morawiecki. Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych ma wspomóc samorządy. Na zdjęciu premier Mateusz Morawiecki.
Źródło zdjęć: © PAP | PAP/Krzysztof Świderski
oprac.  KRO

Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (PIS) - tak ma nazywać się fundusz, dzięki któremu rząd ma dosypać pieniądze do miast i gmin. Tylko do końca tego roku do samorządów w jego ramach trafić ma 20 mld złotych, a docelowo 140 mld złotych, o czym pisze "Rzeczpospolita".

Programem zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), który poinformował, że źródłem finansowania PIS będą obligacje. BGK wyemituje je w ramach Funduszu Przeciwdziałania Covid-19. "Rz" zwraca uwagę, że wygenerowany w ten sposób dług nie będzie powiększać polskiego długu publicznego wedle krajowej metodologii. Liczyć go będzie jednak Eurostat.

Nowy budżet nie będzie także ujmowany w budżecie państwa. W ten sposób możliwość kontroli nad nim straci parlament. - To oznacza, że polskie finanse staną się jeszcze bardziej nieprzejrzyste - nie ma wątpliwości Sławomir Dudek, główny ekonomista Fundacji FOR, cytowany przez dziennik.

Budżet państwa. NIK o "sztuczkach księgowych" rządu PiS. Ekspert: Największa rozbieżność w całej Unii

Taki sposób organizacji funduszy publicznych skrytykowała w ostatnich dniach Najwyższa Izba Kontroli. Szef NIK Marian Banaś ocenił, że rząd stosował rozmaite sztuczki księgowe i "bezprecedensowe metody", by ukryć prawdziwą skalę wydatków państwa.

Zarówno ekonomiści, jak i same gminy mają jednak szereg wątpliwości do nowego funduszu. Pierwsi wskazują, że w 2020 r. zadłużenie Polski wzrosło o prawie 300 mld zł, czyli o 30 proc. w porównaniu z końcem 2019 r. Ponadto samorządy mają wkrótce otrzymać środki z unijnego budżetu oraz Funduszu Odbudowy.

Samorządy natomiast zwracają uwagę, że na zmianach zawartych w Polskim Ładzie stracą około 10-11 mld zł potencjalnych dochodów z podatku PIT. Przedstawiciele władz lokalnych woleliby, aby rząd zrefinansował im te ubytki, co pozwoli gminom realizować zadania związane z bieżącym funkcjonowaniem.

Sławomir Dudek zwraca natomiast uwagę, na fakt, że o tym, na co popłyną pieniądze z funduszu PIS, zdecyduje komisja przy KPRM, w której zasiądzie 11 osób. Finalnie jednak decyzję podejmie sam premier Mateusz Morawiecki.

- Takie zapisy to kalka z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. A jak pokazują badania Fundacji Batorego, podział pieniędzy z RFIL nastąpił na podstawie kryteriów czysto politycznych. Istnieje więc ryzyko, że tak samo będzie i w tym przypadku, a chodzi o znacznie większe kwoty. Można mieć obawy, że PiS stanie się swoistym budżetem premiera Morawieckiego, który będzie rozdysponowywany poza jakąkolwiek kontrolą społeczną - ocenia ekonomista FOR, cytowany przez "Rz".

Wybrane dla Ciebie
Sala za 300 mln dolarów na 1000 osób. Trump zatrudnił nowego architekta
Sala za 300 mln dolarów na 1000 osób. Trump zatrudnił nowego architekta
Na Wyspach chcą przekazać miliardy Ukrainie z zamrożonych rosyjskich aktywów
Na Wyspach chcą przekazać miliardy Ukrainie z zamrożonych rosyjskich aktywów
170 tys. zł odprawy i urlop. Sejm zdecydował
170 tys. zł odprawy i urlop. Sejm zdecydował
Wiceprezydent USA ostrzega UE przed nałożeniem kary na platformę X
Wiceprezydent USA ostrzega UE przed nałożeniem kary na platformę X
Firmowe samochody tylko na prąd? Oto plan UE
Firmowe samochody tylko na prąd? Oto plan UE
Biorą kredyty na wyższe kwoty niż Polacy. "To zaskakujące"
Biorą kredyty na wyższe kwoty niż Polacy. "To zaskakujące"
Budowa bez pozwolenia. Sejm poparł poprawki Senatu
Budowa bez pozwolenia. Sejm poparł poprawki Senatu
Więzienie za rażące przekroczenie limitu prędkości. Ustawa trafi do prezydenta
Więzienie za rażące przekroczenie limitu prędkości. Ustawa trafi do prezydenta
Nowelizacja ustawy górniczej. Sejm przegłosował odprawy dla górników
Nowelizacja ustawy górniczej. Sejm przegłosował odprawy dla górników
Sejm za ujednoliceniem sposobu obliczania powierzchni użytkowej mieszkania
Sejm za ujednoliceniem sposobu obliczania powierzchni użytkowej mieszkania
Ambasador USA: Polska to jeden z cudów tego świata
Ambasador USA: Polska to jeden z cudów tego świata
Zapłacą ludziom za wymianę okien. Lotnisko rusza z akcją
Zapłacą ludziom za wymianę okien. Lotnisko rusza z akcją