Ostatnia taka prognoza przed ciszą wyborczą. Czy wynik wyborów uderzy w złotego?
Wybory prezydenckie mogą istotnie wpłynąć na krajowe rynki finansowe. Jak wynika z analizy przygotowanej przez analityków XTB, polski złoty dotychczas wykazywał odporność na polityczną retorykę kampanii. Wyniki głosowania mogą przynieść przełomowe rozstrzygnięcia dotyczące przyszłego kursu politycznego Polski.
Według scenariusza bazowego, zgodnie z sondażami, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski reprezentujący koalicję rządzącą prawdopodobnie nie uzyska bezwzględnej większości w pierwszej turze i zmierzy się w drugiej z Karolem Nawrockim z Prawo i Sprawiedliwość. Ewentualne zwycięstwo Trzaskowskiego może zostać pozytywnie odebrane przez inwestorów, gdyż umożliwiłoby rządowi Donalda Tuska kontynuację reform i odblokowanie funduszy unijnych, co mogłoby przyczynić się do umiarkowanego umocnienia złotego.
Z drugiej strony, niespodziewanie słaby wynik Trzaskowskiego lub zwycięstwo kandydata PiS mogłoby wywołać presję na polską walutę, zwiększyć premię za ryzyko polityczne i spowodować negatywne reakcje na rynku obligacji. Analitycy XTB zwracają również uwagę, że istotne będzie zachowanie elektoratów kandydatów, którzy nie przejdą do drugiej tury. Jeśli różnica między blokiem koalicji rządzącej a opozycją utrzyma się na poziomie około 6 punktów procentowych (44 proc. do 38 proc. według sondaży), złoty prawdopodobnie zachowa względną stabilność wobec euro.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zły prognostyk dla Nawrockiego. Żukowska podała dane z USA
Historyczne reakcje złotego i WIG20 na wybory
Analiza historycznych zachowań złotego po wyborach w Polsce w ciągu ostatnich trzech dekad nie wykazuje jednoznacznych zależności. Eksperci XTB zauważają, że polska waluta częściej traciła niż zyskiwała po wyborach, jednak było to głównie związane z czynnikami globalnymi, a nie samymi wynikami głosowania. Szczególnie widoczne było to w przypadku wyborów z 2005, 2010 i 2015 roku, gdy złoty tracił kilka procent w ciągu pierwszych dni po głosowaniu.
Polski indeks WIG20 notuje w 2025 roku jedne z najlepszych wyników na świecie, osiągając zwrot na poziomie niemal 30 proc. od początku roku. Główne czynniki napędzające wzrosty to oczekiwania na obniżki stóp procentowych przez NBP, silny popyt wewnętrzny oraz napływ zagranicznego kapitału. Udział inwestorów zagranicznych w obrotach GPW sięga obecnie 65 proc., co stanowi najwyższy poziom od czterech lat.
Warto jednak podkreślić, że WIG20 pozostaje wrażliwy na zawirowania polityczne. Spółki Skarbu Państwa, które dominują w indeksie, są szczególnie podatne na zmiany zarządów i strategii w przypadku zmian układu sił politycznych. Z analizy historycznej wynika, że wybory prezydenckie zazwyczaj powodują krótkoterminowy wzrost zmienności, z tendencją do spadków indeksu w ciągu pięciu dni po głosowaniu, zwłaszcza przy niepewnym wyniku.
Analitycy XTB zwracają uwagę na interesującą prawidłowość w zachowaniu WIG20 wokół wyborów prezydenckich - pierwsza sesja po wyborach zwykle przynosiła wzrosty, natomiast pierwszy tydzień zazwyczaj nie należał do najlepszych dla indeksu. Szczególnie widoczne było to przy wyborach z 2005, 2010 i 2015 roku, gdy po początkowym wzroście następowały spadki w pierwszym tygodniu po wyborach.
Kluczowe czynniki wpływające na rynki po wyborach
Zachowanie złotego i WIG20 po nadchodzących wyborach będzie zależeć od kilku istotnych czynników. Polityka pieniężna stanowi jeden z nich - NBP jest na ścieżce łagodzenia polityki, z prognozowanym cięciem stóp o 25 punktów bazowych w lipcu i możliwością dalszych obniżek do 50-75 punktów bazowych do końca roku. Taka polityka sprzyja giełdzie, ale przy niespodziewanych turbulencjach politycznych może osłabić złotego.
Finanse publiczne to kolejny ważny aspekt - wysoki deficyt i rosnący dług zwiększają wrażliwość na odpływ kapitału w przypadku wzrostu niepewności politycznej. Sam NBP w swoich komunikatach wskazuje na niepewność związaną z polityką fiskalną, co powoduje wstrzymanie się z deklaracją dalszych obniżek stóp procentowych.
Geopolityka również odgrywa istotną rolę - Polska pozostaje kluczowym krajem NATO i UE, a wybory odbywają się w cieniu wojny na Ukrainie i ryzyka ingerencji Rosji. Każda eskalacja napięć może wpływać zarówno na kurs złotego, jak i nastroje na GPW.
Sektorami najbardziej wrażliwymi na wynik wyborów będą spółki Skarbu Państwa, banki oraz firmy konsumenckie, które są szczególnie podatne na zmiany polityczne i uzależnione od napływu środków unijnych. Analitycy XTB podkreślają, że scenariusz zgodny z sondażami, zapewniający przewidywalność polityczną, prawdopodobnie sprzyjałby umiarkowanemu umocnieniu złotego i dalszym wzrostom na GPW, natomiast niespodziewany wynik mógłby wywołać odpływ kapitału, osłabienie waluty i korektę indeksu WIG20.
