Litwa przyjęła euro. Tylko 53 procent obywateli pozytywnie ocenia zmianę

Litewska narodowa waluta - lit - wraz z 2014 rokiem przeszła do historii. Od 1 stycznia od północy w kraju obowiązuje euro, a zmiana waluty przebiega bez zakłóceń. Oficjalnie jako pierwszy pierwsze 10 euro 10 minut po północy pobrał z bankomatu premier Litwy Algirdas Butkeviczius. Wielu jednak wyprzedziło premiera.

Aktualizacja: 13:00
Tuż po północy premier kraju Algirdas Butkeviczius w centrum Wilna wspólnie z premierem Estonii Taavi Roivasem i łotewskim ministrem spraw zagranicznych Edgarem Rinkeviczsem wyjął uroczyście pierwszy banknot euro z bankomatu.

Ale już przed północą do bankomatów ustawiły się kolejki chętnych do sprawdzenia sprawności zmiany waluty i pobrania pierwszych banknotów w euro. Bankomaty w noc sylwestrową działały sprawnie. Bez zakłóceń można było też rozliczać się kartą, gdyż po północy automatycznie lokaty bankowe zostały przekonwertowane zgodnie z oficjalnym kursem 1 euro za 3,45 litów.

Wzorem innych państw, na razie z bankomatów można pobierać tylko banknoty o nominale do 50 euro - tak, by była odpowiednia ich ilość dla wydawania reszty, gdy w obiegu znajdą się nominały wyższe.

Przez pierwsze dwa tygodnie na Litwie można będzie płacić zarówno w euro, jak i w litach, ale reszta będzie wydawana w euro. Natomiast centralny Bank Litwy będzie wymieniał lity na euro w nieograniczonej ilości i bez określonego limitu czasowego. Przez najbliższe sześć miesięcy pieniądze będą wymieniały również banki komercyjne i poczta.

Ludzie jednak spieszą z wymianą lita. W ostatnich dniach grudnia banki przeżywały prawdziwe oblężenie - ich obroty zwiększyły się pięciokrotnie, gdyż wniesiono 1 mld litów. Szacuje się, że ludzie posiadają jeszcze około 6 mld litów, które będą chcieli wymienić jak najszybciej.

Już wieczorem na budynku administracji miejskiej pojawił się gigantyczny symbol wspólnej europejskiej waluty. Bary i restauracje serwowały specjalne euro-drinki.

- _ Wprowadzenie europejskiej waluty na Litwie to ostatni etap integracji z Unią i podniesienie bezpieczeństwa kraju - t _ak w krótkim wystąpieniu prezydent Dalia Grybauskaite skomentowała wprowadzenie euro.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/243/330483.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/euro-w-polsce-minister-finansow-komentuje,80,0,1685584.html) *Kiedy euro w Polsce? Minister nie ma złudzeń * Dzisiaj swoją walutę pożegnają Litwini. Mateusz Szczurek wypowiedział się czy i kiedy powinniśmy pójść w ich ślady.

Prezydent Dalia Grybauskaite podkreślała, że obywatele powinni być dumni z faktu, iż Litwa po latach przygotowań była gotowa przyjąć euro. - _ Jest to symboliczny finałowy etap integracji z Unią Europejską. Euro to też bezpieczeństwo i mam na myśli nie tylko ekonomiczne, ale też polityczne _- przekonywała.

Prezydent podkreślała, jakie znaczenie ma dla jej kraju wspólna europejska waluta. - _ Od biznesmenów, po polityków. Euro dla nas wszystkich jest ważne, bowiem jest symbolem głębszej ekonomicznej i politycznej integracji z Zachodem _ - mówiła prezydent.

Większość Litwinów popiera zmianę lita na euro, ale nie ma zbytniej euforii, gdyż nieunikniony jest wzrost cen. Przekonywujące są jednak zapewnienia władz państwowych, że przystąpienie do strefy euro jest gwarantem bezpieczeństwa zarówno ekonomicznego, jak i politycznego. Również pozytywne doświadczenie Łotwy i Estonii, które wcześniej wprowadziły euro, dodają otuchy.

Z najnowszego sondażu wynika, że jedynie 53 procent Litwinów pozytywnie ocenia fakt wprowadzenia europejskiej waluty. Przeciwnicy obawiają się przede wszystkim podwyżek cen. Rząd zapowiada prowadzenie kontroli czy przedsiębiorcy uczciwie przeliczają lity na euro. Bankomaty w stolicy Litwy wypełnione są euro banknotami, ale już internetowe konta Litwinów mogą być nieczynne nawet do piątku.

Wielu obywateli Litwy odczuwa jednak smutek, że lit, który dobrze służył im przez ostatnie 21 lat, odchodzi do historii.

Zobacz jak wyglądał kurs litewskiej waluty w ubiegłym roku

Grupa działaczy społecznych organizuje w piątek w Wilnie symboliczny pogrzeb lita z procesją i katafalkiem. Nawiązując do pogańskich tradycji, _ czcigodny lit - symbol niepodległości narodu _ zostanie spalony, a popiół, przy dźwiękach orkiestry, rozsypany nad rzeką Wilią.

Lit był narodową walutą Litwy w latach 1922-1940 oraz od 1993 roku do chwili obecnej. Od 2002 roku lit był powiązany z euro, a Litwa była uzależniona od polityki Europejskiego Banku Centralnego, chociaż nie miała wpływu na jego decyzje.

Litwa, która przystąpiła do UE w maju 2004 roku, jest 19. państwem strefy euro. Wspólną walutę mają już pozostałe dwa kraje bałtyckie: Łotwa (od stycznia 2014 r.) i Estonia (od 1 stycznia 2011 r.).

OPINIA ANALITYKA MONEY.PL

- _ Wejście Litwy do strefy euro oznacza koniec drogi państw bałtyckich do politycznego i gospodarczego serca naszego kontynentu. To symboliczny moment nie tylko dla Litwy, ale i eurolandu otwartego na nowe kraje _- powiedział wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za sprawy gospodarcze - Valdis Dombrovskis.

L itwa już raz pukała do drzwi eurolandu, w 2007 roku, ale wtedy strefa euro, nazywana klubem bogaczy, odrzuciła jej wniosek z powodu nieznacznie przekroczonego poziomu inflacji. Kilka lat później, już po wybuchu kryzysu finansowego, sytuacja zmieniła się i to teraz euroland cieszy się z każdego, nowego kraju członkowskiego, pokazując że nadal jest atrakcyjny.