Miliardy złotych z sałaty. Zaczynał od pola pod Zakroczymiem

"Biznes Klasa" to program money.pl dostępny w serwisie YouTube. Szef redakcji Łukasz Kijek prowadzi w nim rozmowy z obecnymi i byłymi szefami największych firm, a także z ludźmi z otoczenia biznesu - o ich życiu, biznesie, zarobkach i wielu innych sprawach. Gościem ostatniego odcinka był Artur Rytel, twórca Green Holding. Firma generuje 1,6 mld zł rocznej sprzedaży, zatrudnia 2200 osób i jest obecna w 12 krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Spółka dostarcza od 800 tys. do 1 mln produktów dziennie.

Artur Rytel miał zaledwie 20 lat, gdy założył firmę. Początki nie były łatwe - pierwsza inwestycja w produkcję pasteryzowanych warzyw zakończyła się dramatycznie. - W czerwcu 1998 otworzyliśmy zakład, a w sierpniu wybuchł kryzys rosyjski. Klienci nie zapłacili, straciliśmy 360 tysięcy dolarów. W zasadzie byłem technicznym bankrutem - wspomina.

Nie ogłosił jednak upadłości, ale zmienił biznes o 180 stopni. Zrezygnował z pasteryzowanych produktów na rzecz świeżych. Wtedy narodził się model, który dziś stanowi fundament Green Holding. - Od początku mieliśmy ziemię wokół fabryki. McDonald’s uwierzył w ten model od pola do stołu. W 1999 zaczęliśmy współpracę z 20 restauracjami, dziś obsługujemy blisko 1500 w regionie - mówi.

Rytel wielokrotnie podkreślał, że to właśnie porażki zbudowały jego sposób myślenia. - To mnie zahartowało na całe życie. Rolnictwo nauczyło mnie patrzenia w długim horyzoncie, nigdy nie myślę w perspektywie krótszej niż pięć lat - tłumaczył.

Doświadczenie z 1998 roku sprawiło, że ostrożnie podchodzi do wschodnich rynków. - Zawsze pilnujemy płatności. Na Wschodzie ryzyk jest mnóstwo, od korupcji po brak zapłaty. A jednak w Ukrainie dziś płatności funkcjonują lepiej niż przed wojną - zaznaczył. Mimo zniszczeń fabryki w Makarowie, zespół wrócił do pracy. - Z dużym oporem, ale zrobiliśmy schron i otworzyliśmy zakład ponownie w grudniu 2023 roku. To był jeden z trudniejszych momentów - dodaje.

Green Holding działa w 12 krajach, zatrudnia 2200 osób i ma precyzyjnie zaplanowaną strukturę. - Mam generałów od upraw, fabryk, szklarni, logistyki. Wierzę, że ludzie w okopach najlepiej wiedzą, co mają robić, ale potrzebują generałów, by dać im narzędzia na czas – dodaje.

Jego filozofia zarządzania opiera się na wartościach i zaufaniu. - Nie wyobrażam sobie pracować z kimś, z kim nie dzielę wartości. Możemy coś zawalić, ale jeśli uczciwie porozmawiamy, co się stało i jak to poprawić, to jest w porządku - odpowiada.

Dziś Green Holding prowadzi uprawy w Polsce, Hiszpanii i we Włoszech. W Kalabrii firma dzierżawi 300 hektarów ziemi, ucząc się upraw w zupełnie innym rytmie. - Tam wszystko jest wolniej, spokojniej. Nasi farmerzy pojechali z Polski i to była duża lekcja kulturowa - przyznał.

Produkcja działa w rytmie sezonów: latem w Polsce, zimą we Włoszech i Hiszpanii. - Zamówisz do 14:00, a jutro do 6 rano masz dostawę - tłumaczył Rytel. To możliwe dzięki logistyce opartej na setkach transportów tygodniowo. - Nie mamy magazynów. Nasz magazyn jest na kołach. To 120 ciężarówek w ruchu tygodniowo. Musisz mieć świetne IT, ERP i ludzi, którzy to rozumieją - dodaje.

- Trzeba być w odpowiednim miejscu i czasie. Miałem kryzys, szukałem rozwiązań i pojechałem z ofertą. Powiedzieli, że nie potrzebują pikli, ale szukają dostawcy sałaty. Więc się nauczyliśmy uprawiać sałatę - tak odpowiada o tym, jak zaczął pracować dla McDonald’s.

Dziś Green Holding jest jednym z sześciu globalnych dostawców sieci. - Z takimi klientami musisz rosnąć. Nie możesz stanąć w miejscu. To ciągła praca nad poprawą procesów - podkreśla.

Rytel przyznaje, że w Unii Europejskiej przedsiębiorcy zmagają się z nadmiarem regulacji. - Tak dużo raportujemy, że robimy raport dla raportu. A przecież raport ma być narzędziem, nie celem samym w sobie - mówi.

Największym wyzwaniem pozostaje jednak energia. - W skali kraju to będzie największe wyzwanie - sieć i koszty energii. Mamy bardzo starą infrastrukturę energetyczną w całym kraju - zaznacza. - Jeżeli nie dbasz o ziemię, to ci po prostu nie urośnie. Nie potrzeba sztucznych regulacji. A żeby klient wrócił, produkt musi być po prostu smaczny – dodaje.

W biznesie, który codziennie dostarcza świeży produkt do tysięcy punktów sprzedaży, nie ma miejsca na błędy. - Nasz poziom obsługi to 98,5 proc., dla McDonald’s to 100 proc. Nigdy nie zdarzyło się, że czegoś nie dowieźliśmy - mówi Rytel.

Nie oznacza to, że nie dochodzi do przykładów marnowania żywności, ten odsetek wynosi ok. 1,5 proc. produkcji. - Nie idzie to do kosza. Oddajemy do banków żywności. Ale wciąż to koszt i temat do poprawy - mówi.

W poprzednich odcinkach "Biznes Klasy" Łukasz Kijek rozmawiał z:

• Adamem Ringerem, byłym prezesem Green Caffe Nero;
• Maciejem Pankiem, prezesem firmy Panek;
• Władysławem Grochowskim z Grupy Arche;
• prof. Andrzejem Blikle, cukiernikiem i przedsiębiorcą;
• Darią Abramowicz, psychologiem biznesu, która współpracuje m.in. z Igą Świątek;
• Henryką Bochniarz, założycielką Lewiatana;
• Dawidem Zielińskim, prezesem Columbus Energy;
• Jackiem Santorskim, psychologiem biznesu i przedsiębiorcą;
• Tomaszem Karolakiem, aktorem i założycielem teatru IMKA;
• Piotrem Voelkelem, założycielem VOX Meble i Uniwersytetu SWPS;
• Jakubem Tepperem, restauratorem z Poznania;
• Wojciechem Janickim, dyrektorem Instytutu Geografii Społeczno­‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie;
• Marianem Owerko, współzałożycielem Bakallandu;
• Marcinem Piątkowskim, profesorem Akademii Leona Koźmińskiego, autorem bestsellera "Złoty Wiek";
• Maciejem Wilkiem, dyrektorem operacyjnym Flair Airlines;
• Robertem Michalskim, założycielem Stradale Classics;
• Maciejem Oleksowiczem, prezesem Inter Cars;
• Jakubem Dwernickim, założycielem cyber_Folks i Vercom;
• Robertem Dobrzyckim, założycielem i prezesem Panattoni Europe i India;
• prof. Grzegorzem Mazurkiem, rektorem Akademii Leona Koźmińskiego;
• Dawidem Jakubowiczem, prezesem Kulczyk Investments;
• Marcinem Ochnikiem, prezes firmy Ochnik;
• Marcinem Ziopają, prezesem Zio-Max;
• Aliną Sztoch, prezeską Kubota;
• Karolem Okrasą, szefem kuchni w Platter by Karol Okrasa;
• Krzysztofem Domareckim, założycielem Grupy Selena;
• Jarosławem Szanajcą, prezesem Dom Development;
• Piotrem Fusem, współzałożycielem Grupy Auto Fus;
• Cezarym Kozaneckim, prezesem i założycielem Synektik;
• Bartłomiejem Walaszczykiem, założycielem Cars Collection;
• Pawłem Jarskim, prezesem Grupy Elemental;
• Tomaszem Salskim, współzałożycielem Grupy Klepsydra;
• Prof. Andrzejem Koźmińskim, twórca Akademii Leona Koźmińskiego;
• Martą Półtorak, współzałożycielką i prezeską Marma Polskie Folie;
• Adamem Sikorskim, prezesem Grupy Unimot;
• Kamilem Makulą, prezesem Superauto.pl;
• Marcinem Kubrakiem, współzałożycielem Enter Air;
• Jarosławem Królewskim, założycielem Synerise;
• Jarosławem Bienieckim, założycielem Runmageddonu;
• Stefanem Batorym, założycielem i prezesem Booksy;
• Piotrem Mikrutem, prezesem Grupy Śnieżka;
• Pawłem Kisielem, prezesem Grupy Atlas;
• Tomaszem Jagiełłą, prezesem Heliosa;
• Przemkiem Żebrowskim, współzałożycielem K2 Internet;
• Ryszardem Florkiem, prezesem Fakro;
• Michałem Kozakiem, prezesem Hotelu Arłamów;
• Dominiką Żak, współzałożycielką Dee Zee;
• Mateuszem Matulą, prezesem i współzałożycielem Kodano;
• Agnieszką Czajką, general managerem OTOMOTO;
• Michałem Sadowskim, założycielem Brand24;
• Wojciechem Morawskim, współzałożycielem Atlantica;
• Wojciechem Buczkowskim, prezesem Komputronika;
• Jakubem Swadźbą, prezesem i współzałożycielem Diagnostyki;
• Dariuszem Mioduskim, prezesem i właścicielem Legii Warszawa;
• Rafałem Sonikiem, prezesem Gemini Holding;
• Pawłem Wróblem, prezesem spółki NTFY;
• Zenonem Daniłowskim, prezesem Makaronów Polskich;
• Piotrem Nowosielskim, założycielem i prezes RocketJobs.pl i Just Join IT;
• Krzysztofem Pawińskim, prezesem Grupy Maspex;
• Mateuszem Dróżdżem, prezesem Cracovii;
• Igorem Klają, założycielem OTCF, twórcą marki 4F;
• Ewaldem Rabenem, prezesem Grupy Raben;
• Rafałem Modrzewskim, prezesem ICEYE;
• Przemkiem Benem Pączkiem, prezesem Nevomo;
• Krzysztofem Oleksowiczem, założycielem Inter Cars;
• Zbigniewem Jakubasem, właścicielem GK Multico;
• Martinem Lewandowskim, współzałożycielem KSW;
• Wojciechem Ćmikiewiczem, dyrektorem zarządzającym Vorwerk Polska;
• Lechem Kaniukiem, współzałożycielem SunRoof;
• Dariuszem Grzeszczakiem, prezesem i współzałożycielem Erbudu;
• Patrycją Strzelecką, współzałożycielką CashDirector;
• Konradem Howardem, współzałożycielem Booksy;
• Grzegorzem Broną, prezesem Creotech Instruments;
• Piotrem Baupre, założycielem Neo Energy Group;
• Jackiem Rutkowskim, współzałożycielem Amiki i właścicielem Lecha Poznań,
• Wiktorem Schmidtem, współzałożycielem Netguru,
• Marią Kwiatkiewicz, współzałożycielką YES,
• Robertem Podlesiem, założycielem COBI,
• Dariuszem Gałęzewskim, współzałożycielem Oshee,
• Rafałem Brzoską, założycielem InPostu,
• Rafałem Bugyi, prezesem Trumpf Hüttinger,
• Sebastianem Kondracki, współtwórcą Bielik AI,
• Pawłem Misztą, właścicielem firmy Auto Handel Miszta,
• Robertem Dobrzyckim, prezesem Panattoni Europe i właścicielem Widzewa Łódź,
• Bogusławem Leśnodorskim, prawnikiem i inwestorem,
• Markiem Troniną, twórcą Fundacji Maratonu Warszawskiego,
• Kacprem Nowickim, prezesem Nomagic,
• Gregoirem Nitot, prezesem i założycielem Sii Polska,
• Maciejem Nykielem, współtwórcą Nekery,
• Karolem Myślińskim, współzałożycielem Cylindersów,
• Jakubem Farysiem, prezesem Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego,
• Dariuszem Mazurkiewiczem, prezesem BLIKa,
• Karolem Pawlakiem, założycielem Vitroflory,
• Adamem Bartosiewiczem, współtwórcą WB Electronics,
• Gabrielem Kermiche, współtwórcą Eco Wipes oraz Galileo Medical.