Bilety lotnicze drożeją. Oto co składa się na cenę, jaką płacimy za przelot samolotem

Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) wylicza, że w 2019 r. przeciętna cena biletu lotniczego w dwie strony wynosiła 317 dol., bez uwzględnienia dopłat i podatków. To był ostatni "przedkryzysowy" rok dla linii lotniczych. I koniec ery ponad dwóch dekad coraz tańszych biletów lotniczych. W latach 1998-2019 średnia cena biletu spadła o 61 proc.

Skutki pandemii COVID-19 rozlały się na sektor transportu powietrznego. W połączeniu z konsekwencjami wybuchu wojny w Ukrainie, drożejących paliw i wysokiej inflacji, w górę poszły też ceny biletów.

- Koszty działalności linii lotniczych rosną, więc i ceny biletów rosną. Daleki jestem od mówienia, że tanie bilety to już przeszłość i tanie latanie się skończyło - powiedział w wywiadzie dla money.pl Jozsef Varadi, CEO linii lotniczych Wizz Air. Podkreślił jednak, że przed nami okres, w którym za podróżowanie trzeba będzie zapłacić więcej, zanim sytuacja zacznie się stabilizować.

Cenę biletu, którą płaci pasażer wybierający się w podróż, można podzielić na dwie podstawowe składowe:

• podstawa taryfy,
• opłaty lotniskowe i podatki.

Ta pierwsza część przeznaczona jest dla linii lotniczej, ma pokryć koszty przelotu oraz marżę przewoźnika, czyli zysk. Druga część obejmuje dodatkowe koszty na rzecz innych podmiotów, związane m.in. z obsługą pasażera na lotnisku. Nie ma jednego wzorca podawania składowych cen biletu przez linie lotnicze, o czym za chwilę się przekonamy.

Przykład 1. Na stronie internetowej LOT-u sprawdziliśmy, ile kosztuje przykładowy bezpośredni lot w klasie ekonomicznej z Warszawy do jednej z europejskich stolic i z powrotem. W ostatnim kroku dokonywania rezerwacji można zapoznać się ze szczegółami kalkulacji ceny końcowej biletu. Z tego zestawienia wynika jasno, że największy udział w cenie biletu lotniczego ma podstawa taryfy.

Przykład 2. Porównajmy to z podróżą z przesiadką w klasie biznes Lufthansy z jednego z polskich miast do Nowego Jorku i z powrotem. Tu udział podstawowej taryfy wyniósł 87 proc. ceny biletu. Ten przewoźnik bardziej szczegółowo rozbił poszczególne składowe ceny biletu, mieszczące się w kategorii opłat lotniskowych i podatków. Rozpisano je, uwzględniając również m.in. koszty opłat na rzecz służb migracyjnych, celnych, kontroli bezpieczeństwa.

Wracając do dwóch powyższych tabel, spróbujemy przyjrzeć się temu, co składa się na "podstawę taryfy" - czyli główny składnik ceny biletu i część przeznaczoną dla przewoźnika lotniczego.

W 2019 r. firma Porsche Consulting opublikowała raport na temat cen biletów lotniczych, w którym wyliczyła koszty, które ponoszą przewoźnicy w przeliczeniu na rejs i pasażera. Na potrzeby kalkulacji przyjęto lot popularnym samolotem Airbus A320 na trasie Frankfurt nad Menem - Majorka z 80-proc. wypełnieniem kabiny pasażerskiej, czyli 144 pasażerami na pokładzie.

Dlatego linie przekonują, że rosnące ceny biletów lotniczych nie przekładają się na większe zyski w kasie przewoźników. - Biorąc pod uwagę stan finansowy wielu linii lotniczych to nie jest tak, że przewoźnicy zarabiają więcej, po prostu przenoszą koszty, których sami nie mogą wchłonąć i których nie mogą uniknąć - powiedział niedawno Willie Walsh, dyrektor generalny IATA.

Już w czasach przed pandemicznym kryzysem, marże przewoźników lotniczych były na niskim poziomie. - Podczas najlepszej w historii dekady dla tej branży, która przypadała na lata 2010- 2019, w najlepszych momentach marże operacyjne dochodziły do 5,5 proc. Dekadę wcześniej byliśmy w gorszym położeniu z marżami w wysokości 0,7 proc., dlatego zmuszeni jesteśmy do tego, by trzymać koszty pod kontrolą - wyjaśniał Walsh. W rekordowym 2019 r. według wyliczeń IATA linie lotnicze zarobiły średnio 6 dol. w przeliczeniu na jednego pasażera.

IATA szacuje, że strata przewoźników lotniczych w 2022 r. sięgnie 9,7 mld dol., co będzie sporą zmianą w stosunku do 138 mld dol. "na minusie" w pandemicznym 2022 r. "Oznacza to marżę EBIT (przed odsetkami i opodatkowaniem) na poziomie -1,8 proc., co stanowi poprawę z -29 proc. w 2020 r." - czytamy w jednym z tegorocznych raportów ekonomicznych tej organizacji.

Marcin Walków, dziennikarz i wydawca money.pl